Dùm hay Giùm? Từ nào mới đúng chính tả và ngữ pháp tiếng Việt
“Làm giùm tôi một việc” hay ‘làm dùm tôi một việc” là những nhầm lẫn chính tả rất dễ mắc phải. Hai từ phát âm rất giống nhau gây nên sự hiểu lầm về cách viết. Nhưng thực chất từ nào mới là đúng chính tả - Dùm hay giùm? Hãy cùng tìm hiểu sự thú vị của hai từ này qua bài viết dưới đây.
Nội dung bài viết[Hiển thị]
Phân biệt “Dùm”và “Giùm”
Trong giao tiếp hàng ngày, từ “dùm” và “giùm” được sử dụng và phát âm giống hệt nhau. Điều này khiến mọi người lầm tưởng và áp dụng chúng trong cuộc sống, giao tiếp và cả trong những văn bản là như nhau.
Tuy nhiên, theo cuốn từ điển Tiếng Việt của GS.Hoàng Phê, từ đúng chính tả là “giùm”. Còn từ “dùm” tuy phát âm không có sự khác biệt nhưng nó lại không mang một ý nghĩa nào cả.
Chính vì vậy, khi phát âm, mọi người có thể nói là “giùm” hoặc “dùm” đều được. Nhưng trong văn viết, trong các văn bản cần lưu ý “giùm” mới là từ đúng chính tả.
Trong các tác phẩm văn học, hồ sơ, tài liệu và các tác phẩm chính thống đều chỉ sử dụng từ “giùm”. Đây mới là từ chuẩn Tiếng Việt, hãy lưu ý nhé!
Tại sao lại có sự nhầm lẫn giữa hai từ “giùm” và “dùm”
“Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam” quả thực đúng là như vậy. Trong văn nói và văn viết mọi người sử dụng hay xảy ra sự nhầm lẫn giữa các từ. Vậy tại sao lại có sự nhầm lẫn này? Dưới đây là câu trả lời cho thắc mắc này
Sự khác biệt do tính chất vùng miền
Không khó để nhận ra sự phát âm khác biệt giữa 3 miền với nhau ở đất nước Việt Nam. Mỗi vùng miền sẽ sử dụng lối ngôn ngữ đặc trưng, cách gọi tên cũng như các từ ngữ giao tiếp có phần khác nhau. Chính vì điều này đã tạo nên thói quen trong cách giao tiếp hằng ngày của mỗi một vùng miền
Thông thường, khi sử dụng từ “giùm”, những người miền Bắc, khu vực Bắc Trung Bộ sẽ phát âm là “giùm”. Còn các tỉnh, vùng miền phía Nam sẽ phát âm là “dùm”.
Đây chính là nguyên nhân dẫn đến sự nhầm lẫn và sử dụng khác nhau giữa mọi người trong cộng đồng. “Giùm” và “dùm” được ứng dụng rất phổ biến. Cũng bởi thói quen trong giao tiếp mà khi viết thành văn bản, nhiều người vẫn bị nhầm lẫn và sử dụng từ “dùm”. Như vậy là chưa chính xác, không đúng với từ điển Việt Nam.
Có thể bạn chưa biết: Chân trọng hay trân trọng? Từ nào mới đúng chính tả
Đặc điểm ngữ âm của Tiếng Việt
Ngữ âm Tiếng Việt khi phát âm “dùm” hay “giùm” đều giống nhau bởi chúng đều bắt đầu bằng âm vị là /z/. Do đó khi đọc “gi” hay “d” nó đều như nhau dẫn đến việc sai chính tả.
Chính vì sự tương đồng trong cách phát âm này khiến mọi người lầm tưởng và khó phân biệt được đây là “gi” hay “d”. Chỉ khi viết ra mới biết được khi nào thì dùng “gi” và khi nào thì dùng “d”.
Hai cặp phụ âm này hầu hết khi ghép với từ nào cũng bị nhầm lẫn chứ không chỉ riêng từ “giùm” và “dùm”.
Ý nghĩa của từ “giùm” trong câu
Khi giao tiếp hay cả trên văn viết, từ “giùm” có nghĩa là nhờ cậy người khác làm hộ mình một việc gì đó. Từ “giùm” thường được đặt sau động từ và trước danh từ chỉ người, chỉ vật.
Cách sử dụng từ giùm giúp cho người đối diện cảm thấy đây là một sự nhờ cậy lịch sự, trang trọng của người nói. Đồng thời cũng là cách tạo thiện cảm, sự gần gũi trong lời nói giao tiếp hằng ngày.
Khi có từ “giùm” trong câu để nhờ đến sự giúp đỡ sẽ tạo cảm giác thoải mái và thân thiện với người đối diện hơn. Thay vì những câu không sử dụng như “lấy cuốn sách kia hộ mình” sẽ tạo cảm giác như ra lệnh. không được lịch sự.
Ví dụ một số cách sử dụng từ “giùm”
- Động từ + “giùm”: lấy giùm, làm giùm, giúp giùm,...
- Động từ + “giùm” + danh từ: giúp giùm tôi, lấy giùm tôi, kiểm tra giùm cháu, đẩy giùm bác,....
- “Giùm” trong một câu hoàn chỉnh: Bạn có thể lấy giùm tôi cuốn sách trên cao kia được không? Cháu đưa giùm bác cái phong bì này cho bạn áo xanh kia với nhé.
Vai trò của từ “giùm” trong câu
Đối với từ “giùm” khi được áp dụng đúng ngữ cảnh sẽ mang đến những ý nghĩa và đóng vai trò nhất định. Vậy vai trò cụ thể của nó là gì?
Vai trò của từ “giùm” mang ý nghĩa nhờ người khác
Từ “giùm” đi kèm với động từ thể hiện sự tôn trọng khi nhờ vả. Câu nói mang ý nghĩa đang rất cần sự giúp đỡ và mong được giúp đỡ, không nặng tính ra lệnh hay ép buộc. Điều này cũng giúp cho người đối diện cảm giác thoải mái và không bị nặng nề, không phải suy nghĩ gì cả.
Đối với việc cần sự giúp đỡ từ người khác, hãy tinh tế thêm một vài từ ngữ để giao tiếp tốt, ấn tượng và có thiện cảm với mọi người. Tránh nói quá cộc lốc, ngắn gọn khiến người khác khó chịu và cảm thấy không được tôn trọng.
Có thể bạn chưa biết: Giải đáp chần chừ hay trần trừ mới đúng chính tả Tiếng Việt
Vai trò của từ “giùm” mang ý nghĩa giúp đỡ người khác
Từ “giùm” được sử dụng trong câu mang ý nghĩa giúp đỡ người khác sẽ cho thấy sự lịch sự và chân thành của mình dành cho họ. Sự giúp đỡ ấy đến từ tấm lòng và thành ý của bạn chứ không phải là sự gượng ép bắt buộc khi trong câu sử dụng kèm từ “giùm” này.
Ví dụ: “ Để mình xách giùm bạn balo này nhé” sẽ cho thấy sự tinh tế và khéo léo của bạn hơn là “ để mình xách balo cho bạn nhé”. Câu nói này cũng có thể hiểu là một câu hỏi, khiến cho người nghe cảm thấy ngại ngùng và không dám nhận sự giúp đỡ của bạn.
Từ “giùm” khi được áp dụng đúng câu, đúng ngữ cảnh sẽ mang đến hiệu ứng giao tiếp rất tốt cho chúng ta. Chính vì vậy, đừng ngần ngại áp dụng từ này trong giao tiếp, nhất là những trường hợp cần sự nhờ vả từ người khác.
Những thông tin trên của ReviewAZ đã giải thích và phân biệt cho mọi người từ “giùm” hay “dùm” là đúng chính tả. Hy vọng bài viết này hữu ích cho bạn đọc trong việc phân biệt hai từ đồng âm này. Đừng quên click vào trang chủ ReviewAZ để khám phá thêm nhiều bài viết thú vị khác nhé.
Có thể bạn chưa biết: Chia sẻ hay chia sẽ, cách viết nào đúng và chuẩn chính tả?
Chỉ số Roe là gì trong kinh doanh? Chỉ số Roe bao nhiêu là tốt nhất?
Trong quá trình hoạt động và kinh doanh, các doanh nghiệp đặc biệt quan tâm tới chỉ số Roe. Vậy Roe là gì? Chỉ số Roe bao nhiêu sẽ tốt nhất?
Thông tin về Dispatch là gì? Nguyên tắc làm việc như thế nào?
Nếu bạn là người đam mê Kpop âm nhạc Hàn Quốc thì chắc chắn đã từng nghe đến Dispatch. Vậy cụ thể Dispatch là gì? Nên hiểu theo nghĩa như thế nào?
Ft là gì? Ý nghĩa của từ Ft dưới nhiều góc độ khác nhau
Trong đời sống hằng ngày, chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp cụm từ Ft ở khá nhiều trường hợp như trên tivi, báo chí, facebook,... Tuy nhiên có một điều ít ai biết là với mỗi một ngữ cảnh, Ft sẽ có một tầng khác nhau. Vậy ý nghĩa Ft là gì?
Sodium là gì? Một số thông tin chi tiết về Sodium.
Trong các nguyên tố hóa học thì nguyên tố dồi dào trong nhóm kim loại kiềm phải kể đến là Sodium. Vậy Sodium là gì? Cùng ReviewAZ tìm hiểu thêm nhé!
Chỉ số SQ là gì? 4 bước kiểm tra SQ dành cho người mới bắt đầu
Có rất nhiều đơn vị đo lường vô định hình tạo nên giá trị tâm hồn của con người. Trong đó, phổ biến nhất là chỉ số cảm xúc EQ và chỉ số thông minh IQ. Tuy nhiên ít người biết, 2 chỉ số này lại bị chi phối bởi SQ. Vậy cụ thể thì chỉ số SQ là gì? Cách tính sq ra sao?
Baking soda là gì? Những công dụng không thể bỏ qua của baking soda
Baking soda là một trong những nguyên liệu rất thường gặp trong nấu nướng. Ngoài ra, nhiều người còn ưu tiên sử dụng sản phẩm này trong làm đẹp, vệ sinh,... Vậy baking soda là gì? Cách sử dụng ra sao?