Thần kinh thực vật là gì? Rối loạn thần kinh thực vật nguy hiểm không?

Hệ thần kinh thực vật được cho là một cơ quan vô cùng quan trọng, quyết định tới mọi hoạt động sống của cơ thể. Nếu cơ quan này gặp trục trặc hay rối loạn sẽ gây ra rất nhiều biến chứng, ảnh hưởng tới sinh hoạt của con người. Vậy thần kinh thực vật là gì? Bệnh rối loạn thần kinh thực vật có nguy hiểm hay không? Hãy cùng tìm hiểu ngay tại bài viết dưới đây nhé.

Tìm hiểu chung về thần kinh thực vật

Khái niệm này xuất hiện rất phổ biến trong y học. Tuy nhiên chưa được biết tới rộng rãi.

Khái niệm

Hệ thần kinh thực vật, trong y khoa còn được gọi với cái tên khác là hệ thần kinh tự chủ. Đây là một bộ phận vô cùng quan trọng của hệ thần kinh ngoại vi, cung cấp hoạt động sống cho các cơ trơn và các tuyến. Bên cạnh đó, cơ quan này ảnh hưởng trực tiếp tới nội tạng.

Hệ thần kinh thực vật có cơ chế hoàn toàn tự động, không dựa vào ý muốn của con người. Nếu để so sánh trực quan, cơ quan này hoạt động tương tự như thần kinh của các loài thực vật.

Cấu tạo

Hệ thần kinh thực vật hoạt động dựa vào hai bộ phận khác nhau: hệ thần kinh giao cảm và hệ thần kinh đối giao cảm. Chức năng của chúng trái ngược nhau nhưng đều thống nhất trong một cơ sở toàn vẹn và giúp con người sinh sống, hoạt động ổn định.

• Hệ thần kinh giao cảm

• Thúc đẩy phản ứng của cơ thể đối với môi trường, kích thích, tạo ra nguồn năng lượng và tiêu hóa
• Co cứng các mạch để luân chuyển máu ra khỏi đường tiêu hóa và làn da
• Bơm máu tới cơ xương và bên trong phổi
• Lưu thông nguồn adrenaline, kích thích các giãn tiểu phế quản
• Trao đổi oxy liên tục vào phế nang
• Co bóp tế bào tim nhằm tạo ra lưu lượng máu ổn định
• Giãn đồng tử, cơ mi, giúp ánh sáng chiếu được vào mắt, giúp cơ thể nhìn được xa
• Ức chế các nhu động ruột non, ruột già
•  Hệ thần kinh đối giao cảm
• Làm nhiệm vụ nghỉ ngơi và điều hòa ăn uống, sinh đẻ
• Tăng số lượng nước tiểu, tuyến lệ, nước bọt
• Co giãn đồng tử, cơ mi, giúp nhìn gần
• Co thắt hoạt động của phổi, tiểu phế quản và giúp giãn mạch máu
• Tăng tổng hợp glycogen có trong gan
• Tăng nhu động và trương lực cơ trong lòng ruột
• Co giãn cơ thắt nằm trong ruột

Chức năng của thần kinh thực vật

Tác dụng chính của hệ thần kinh thực vật chính là kiểm soát các hoạt động vô thức. Cơ quan này điều chỉnh nhịp tim, hệ thống hô hấp, tiêu hóa, phản ứng tự nhiên của con người và kích thích tình dục. Đây đều là những yếu tố con người không tự điều khiển và kiểm soát được.

Ví dụ cụ thể nhất là khi chúng ta ngủ say, cơ thể vẫn hoạt động bình thường: tim đập, dạ dày co bóp, tiết mồ hôi,... Đó chính là vai trò và chức năng tuyệt vời của thần kinh thực vật.

Có thể bạn chưa biết:  Anti Hbs là gì? Mục đích của việc xét nghiệm Anti Hbs?

Các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động của hệ thần kinh thực vật

Mọi cơ quan trong cơ thể đều hoạt động ăn khớp và phối hợp với nhau trên một dây chuyền. Vì thế, những cơ quan này đều ảnh hưởng, liên kết và tác động lẫn nhau.

Với riêng hệ thần kinh thực vật, yếu tố ảnh hưởng đó là:

• Vỏ não

Vỏ não ảnh hưởng tới hệ thần kinh thực vật khi con người thay đổi nhịp tim, cảm xúc, nhịp thở. Phản xạ thích nghi mắt với ánh sáng, phản xạ bài tiết cũng đều nhờ vỏ não.

• Hành não, cầu não và não giữa

Các cơ quan này điều hòa chức năng như huyết áp, nhịp tim và hoạt động bài tiết. Đây đều là hoạt động mang tính sinh mệnh rất quan trọng.

• Hormone

Hormone có tác dụng làm giảm tác dụng giao cảm, giải phóng adrenalin và noradrenalin. Những chất này có ảnh hưởng trực tiếp tới thần kinh thực vật, làm giảm hoặc tăng sự phản ứng của hệ thần kinh này.

Có thể bạn chưa biết: AFB là gì? Đối tượng nào phải tiến hành xét nghiệm?

Bệnh rối loạn thần kinh thực vật có nguy hiểm không

Nhiều người khi biết thần kinh thực vật là gì, thường thắc mắc cơ quan này thường xảy ra các bệnh lý nào. Bệnh rối loạn thần kinh thực vật chính là một trong những căn bệnh rất nghiêm trọng, sẽ ảnh hưởng lớn tới chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Các triệu chứng của bệnh rối loạn thần kinh thực vật

Căn bệnh này diễn ra là bởi sự mất cân bằng của hai hệ thống thần kinh giao cảm và đối giao cảm. Người bệnh sẽ gặp triệu chứng như sau

• Rối loạn cảm giác, mất cảm giác: người bệnh sẽ thấy tê dại, hoặc có cảm giác thất thường với các phần cơ thể bị bệnh. Y khoa gọi đây là “loạn cảm”
• Thiếu sót trong sinh hoạt vận động: người bệnh bị tổn thương dây thần kinh ngoại biên, gây ra tình trạng teo cơ, yếu cơ, gây khó khăn trong việc vận động, đi lại và sinh hoạt, thậm chí không thể gập đầu gối
• Mất các phản xạ gân xương điển hình, nhiều lúc người bệnh không thể tự cảm nhận cơ thể
• Rối loạn đa chức năng, hạ huyết áp và ngất đi. Nguyên nhân chính của hiện tượng này là do bệnh nhân mất dung nạp sức nóng do rối loạn hệ thống tiết mồ hôi. Nhiều bệnh nhân có hiện tượng tăng, giảm nhịp tim đột ngột

Đối tượng thường mắc rối loạn thần kinh thực vật là ai

Theo các chuyên viên y khoa, người thường xuyên mắc phải căn bệnh này là

• Những người bị rối loạn tâm lý trong một thời gian kéo dài
• Người bị tổn thương cơ thể và dây thần kinh ngoại biên
• Do phản ứng phụ của thuốc
• Người mắc các bệnh tự miễn và do cuộc tấn công của hệ miễn dịch
• Do bệnh tiểu đường và bệnh parkinson
• Người có các bệnh truyền nhiễm hoặc rối loạn di truyền
• Người nghiện rượu, có bệnh mãn tính đang biến chứng lên dây thần kinh
• Các cơ quan trong cơ thể có sự tích tụ protein bất thường, gây ảnh hưởng tới dây thần kinh

Các cách phòng ngừa bệnh

Để tránh mắc phải căn bệnh nguy hiểm này, bạn có thể áp dụng cách sau

• Thường xuyên tiến hành khám sức khỏe định kỳ
• Khi phát hiện ra bệnh, cần đặc trị bằng sinh tố B, thuốc canxi, thuốc an thần
• Kết hợp với châm cứu, tắm nóng hoặc tắm lạnh
• Kết hợp sử dụng thuốc chống suy nhược cơ thể và thuốc chống hạ huyết áp
• Hạn chế thức ăn mặn và chia làm nhiều bữa trong ngày
• Sống vui vẻ, lạc quan và không quá lo nghĩ

Cách điều trị bệnh rối loạn thần kinh thực vật

Khi mắc bệnh rối loạn thần kinh thực vật, người bệnh thường lo lắng, mệt mỏi và dễ suy sụp. Tuy nhiên, căn bệnh này có thể được khắc chế nếu bạn kiên nhẫn, làm đúng theo mọi chỉ thị của bác sĩ.

Nguyên tắc điều trị chung của bệnh này là sử dụng các biện pháp chăm sóc nâng đỡ, giúp làm tan hoàn toàn chứng đau mỏi của bệnh nhân. Thay vì dùng các loại thuốc giảm đau đơn giản và không hiệu quả, bác sĩ thường chỉ định bệnh nhân sử dụng thuốc chống trầm cảm và chống co giật. Ví dụ như amitriptylin, notriptylin hoặc desipramine. Nhờ đó, bệnh nhân có thể ngủ ngon hơn và giảm triệu chứng loạn cảm giác.

Ngoài ra, nhiều bác sĩ nội khoa cũng sẽ áp dụng phương pháp hạ huyết áp tư thế để cải thiện hệ thần kinh cho bệnh nhân. Cụ thể, bác sĩ thiết kế dụng cụ để bệnh nhân nửa nằm nửa ngồi khi đi ngủ, giúp tránh đỉnh huyết áp và giảm hao mòn muối, nước khi đi ngủ.

Nhìn chung, công cuộc điều trị này khá phức tạp và dai dẳng. Quan trọng nhất vẫn là ý thức và sự kiên nhẫn của bệnh nhân mắc rối loạn thần kinh thực vật.

Trên đây là toàn bộ những thông tin bạn cần để biết thần kinh thực vật là gì. Hy vọng bài viết đã mang tới kiến thức hay ho và bổ ích cho bạn. Đừng quên truy cập vào website ReviewAZ để tìm kiếm các thông tin mới nhất nhé.

Có thể bạn chưa biết: Trám răng là gì? Trám răng có gây ảnh hưởng đến sức khỏe hay không?