Nhân tố sinh thái là gì? Các loại nhân tố sinh thái trong tự nhiên

Trong môi trường tự nhiên tồn tại rất nhiều các nhân tố sinh thái. Chúng xuất hiện hằng ngày, xung quanh chúng ta. Tuy nhiên, có thể bạn chưa nhận biết được các nhân tố sinh thái. Chính vì thế, trong bài viết này, chúng ta cùng đi tìm hiểu về nhân tố sinh thái là gì? Hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây của ReviewAZ để biết thêm nhiều thông tin bổ ích nhé.

Những thông tin chung về nhân tố sinh thái

Nhân tố sinh thái tồn tại xung quanh chúng ta dưới rất nhiều dạng khác nhau. Để hiểu kỹ hơn về chúng, đầu tiên cần nắm được khái niệm về dạng nhân tố đặc biệt này.

Nhân tố sinh thái là gì?

Nhân tố sinh thái là sự ảnh hưởng của các sinh vật xung quanh môi trường dưới tác động của môi trường. Sự tác động của môi trường đến các sinh vật gây nên một số đặc tính như: mức độ tăng trưởng của chúng bị ảnh hưởng, mức độ sinh sản hay khả năng phát triển bị ảnh hưởng,…

Sau quá trình dài bị tác động bởi môi trường thì các sinh vật dần dần hình thành tập tính. Từ đó, tạo thành các đặc điểm riêng có của từng loài.

Đặc điểm của các nhân tố sinh thái

Sau một thời gian nhất định thì các nhân tố sinh thái trong môi trường sẽ bị thay đổi. Đặc điểm nổi bật của nhân tố sinh thái là chúng thường không bị tác động bởi các cá nhân. Thay vào đó, sự tác động của chúng bị ảnh hưởng bởi tập thể những nhân tố.

Bất cứ một nhân tố sinh thái nào cũng sẽ bị ảnh hưởng và tác động. Sự tác động này tùy thuộc vào những khoảng không gian khác nhau.

Nhân tố sinh thái trong môi trường gồm những loại nào?

Nhân tố sinh thái cơ bản chia làm 2 loại chính: một nhóm là nhân tố sinh thái vô sinh, nhóm còn lại là nhân tố sinh thái hữu sinh. Bên cạnh đó, các nhóm sinh thái đơn lẻ sẽ được gộp thành nhóm nhân tố khác.

Những thông tin chung về nhân tố vô sinh

Hiểu một cách đơn giản thì nhân tố vô sinh là loại nhân tố không có khả năng sinh sản. Chúng thiên về nhóm nhân tố mang đặc tính hóa học, vật lý đặc biệt. Có thể chia nhóm nhân tố sinh thái này làm 2 loại chính:

Nhóm các chất vô cơ (nước, muối, các loại khí trong tự nhiên), ảnh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, lượng gió, lượng mưa,…

Nhóm các chất hữu cơ có trong cơ thể sinh vật như mùn, chất thải, lông, sự lột da của một số loài động vật, bã,…

Những thông tin chung về nhân tố hữu sinh

Nhân tố hữu sinh được hiểu là sự tổng hợp của các chất hữu cơ ở trong môi trường sinh thái xung quanh. Nhóm nhân tố này là mối quan hệ ucar một hoặc nhiều sinh vật hữu sinh với một hoặc một nhóm sinh vật khác.

Trong nhóm nhân tố hữu sinh thì có người được coi là loài nhân tố đặc biệt. Bởi con người là nhóm nhân tố hữu sinh mạnh nhất. Con người có tác động và ảnh hưởng đến hầu hết đời sống của các sinh vật xung quanh trong môi trường.

Những tác động của con người có thể làm thay đổi điều kiện sống, môi trường sống, sự tăng sinh của các nhóm sinh vật khác. Tuy nhiên, con người có những đặc điểm riêng mà các loài động vật khác không có là sự thông minh và ý thức.

Nhân tố hữu sinh được gọi là một quần xã sinh vật. Chúng được chia làm 3 nhóm chính dưới đây:

• Nhóm sinh vật hữu sinh sản xuất: Nhóm sinh vật này bao gồm các loài thực vật có khả năng quang hợp. Chúng có thể là cây xanh, tảo biển, tảo thông thường hay các loài vi khuẩn có khả năng quang hợp,…
• Nhóm sinh vật hữu sinh tiêu thụ: Nhóm sinh vật này bao gồm các sinh vật có khả năng dị dưỡng. Chúng có thể là các động vật ăn thực vật, động vật ăn động vật hay động vật ăn các loại bùn, bã,…
• Nhóm sinh vật hữu sinh có khả năng phân giải. Nhóm này bao gồm chủ yếu là các loại nấm mốc và vi khuẩn. Chúng có khả năng phân hủy các chất hữu cơ chuyển thành các chất vô cơ. Điều này cần thiết đối với sự phát triển của hệ sinh thái.

Những thông tin chung về nhóm nhân tố khác

Ngoại trừ nhóm sinh thái vô sinh và nhóm sinh thái hữu sinh thì còn có một nhóm khác. Nhóm sinh thái này được phân chia dựa theo sự sống của các sinh vật. Chúng bao gồm 2 nhóm chính như sau:

• Nhóm sinh vật thiết yếu: Nhóm này có thể được hiểu như là nhóm sinh thái có vai trò đặc biệt quan trọng đối với các loài sinh vật khác. Chúng bao gồm các cá thể như: nước, không khí, muối khoảng, chất dinh dưỡng, thức ăn,…
• Nhóm sinh vật có sự ảnh hưởng: Không giống như nhóm thiết yếu, nhóm này không bắt buộc đối với sự tồn tại của các sinh vật khác. Song, chúng có sự ảnh hưởng và tác động khá lớn đối với sự phát triển của nhóm các loài sinh vật còn lại. Đặc biệt, một số loài của nhóm ảnh hưởng còn gây biến đổi mã gen hay gây rối loạn sự di truyền,… Ví dụ điển hình của nhóm này như các chất độc, các loài sinh vật gây chết, gây bệnh, sự phóng xạ,…

Có thể bạn chưa biết: GPP là gì? Có những tiêu chuẩn GPP nào bạn nên biết

Giới hạn sinh thái của sinh vật là gì?

Giới hạn sinh thái được hiểu là mức độ chịu đựng của cơ thể sinh vật bất kỳ đối với một nhân tố sinh thái bất kì nào đó. Các nhân tố sinh thái chịu tác động trực tiếp tới đời sống của các sinh vật là nhân tố sinh thái vô sinh. Chúng bao gồm các nhân tố như: ánh sáng, nước, nhiệt độ, độ ẩm không khí,…

Các nhân tố sinh thái chịu tác động gián tiếp hoặc có thể là trực tiếp lên đời sống một số sinh vật là nhóm nhân tố hữu sinh. Chúng bao gồm các nhân tố như nấm, vi khuẩn, động vật hay thực vật,…

Đặc biệt, các nhân tố khác nhau chịu giới hạn sinh thái khác nhau. Như cá rô phi chỉ chịu được nhiệt độ từ 5 đến 42 độ C. Tuy nhiên, vi khuẩn ở suối nước nóng có thể chịu được từ 0 đến 90 độ C.

Có thể bạn chưa biết: Salicylic acid là gì và có công dụng tuyệt vời ra sao

Các nhân tố sinh thái có mối liên hệ như thế nào?

Trong môi trường tự nhiên, các nhân tố sinh thái có sự ảnh hưởng qua lại với nhau. Mối liên hệ này có tính chặt chẽ, tác động cao. Theo đó, mỗi nhân tố sinh thái đóng một vai trò nhất định.

Để làm rõ hơn nhận định trên, chúng ta có thể tìm hiểu ví dụ sau. Khí hậu và ánh sáng có tác động rất lớn đến sự quang hợp của bất cứ loại thực vật nào. Hay đơn cử, các loài động vật có khả năng bị thay đổi tập tính bởi sự thay đổi của nhiệt độ,…

Để thích nghi với môi trường khi điều kiện sống có sự thay đổi, các nhân tố sinh thái bắt buộc cần phải có sự tiến hóa. Ví dụ như chúng sẽ ngủ đông để tiết kiệm năng lượng, hay đóng băng, tạo ra vỏ bọc kén, sự tự thay đổi huyết tính hay tự tản nhiệt cơ thể,…

Có thể thấy rõ như các loài động vật hằng nhiệt trong môi trường ôn đới. Chúng có cơ thể to lớn so với các động vật cùng loại ở môi trường khác. Tuy nhiên, các bộ phận còn lại trên cơ thể sẽ bị bé đi như tai, chân, đuôi,…

Trên đây là các thông tin xoay quanh từ khóa nhân tố sinh thái là gì? Hy vọng rằng, bài viết đã cung cấp tới bạn những thông tin thực sự bổ ích.

Có thể bạn chưa biết: Axit folic là gì? Công dụng và cách sử dùng axit folic